OR-verkiezingen: meer medewerkers mogen meedoen

Er is een wetswijziging in behandeling waarin de termijn om bij OR-verkiezingen te mogen stemmen en verkozen te kunnen worden, wordt verkort van 6 cq 12 maanden naar in beide gevallen 3 maanden. Ook wordt in dat wetsvoorstel de termijn waarop een flexkracht als ‘in de onderneming werkzame persoon’ wordt beschouwd en stemrecht krijgt van 24 naar 15 maanden gewijzigd.

Misschien niet de meest spectaculaire wetswijziging, maar wel een nuttige. Meer medewerkers zullen hierdoor zich kandidaat mogen stellen en een stem uitbrengen. En vooral in sterk groeiende ondernemingen of organisaties met veel doorstroom betekent het dat er soms veel meer medewerkers benaderd kunnen worden om zich kandidaat te stellen. Lees verder “OR-verkiezingen: meer medewerkers mogen meedoen”

Meer kandidaten versterkt de positie van de OR

In het afgelopen jaar heb ik drie keer meegemaakt dat er een zeer ruim aantal kandidaten was voor de OR-verkiezingen. Dat is in veel ondernemingen bepaald niet vanzelfsprekend. De OR in kwestie had daar dan ook veel in geïnvesteerd. Van placemats met info over de OR tot lunchpresentaties, van een vraag-maar-raak sessie tot actieve ondersteuning vanuit het management.
En wat is dan veel? In twee gevallen ging het om 17 kandidaten voor 9 zetels, in het derde geval om 22 kandidaten voor 13 zetels. En dat noem ik een prestatie.
Waarom is dat zo belangrijk? Ten eerste gaat de OR daarvan meer leven onder het personeel. Ten tweede valt er iets te kiezen en dat is goed voor kwaliteit en ook voor de diversiteit in de OR. Ten derde geeft het de gekozen OR-leden een steviger mandaat en dus een sterkere positie in het overleg.
Ook belangrijk is het om na de verkiezingen door te gaan met een goede communicatie en het niet stil te laten vallen.
In veel ondernemingsraden zie ik dat sommigen uit plichtsbesef zichzelf nog een termijn beschikbaar stellen omdat er niemand anders zijn of haar hand opsteekt. En dan kun je die OR-leden niet kwalijk nemen dat de gemiddelde leeftijd wat hoog is en dat het aantal OR-jaren wat veel is. Een goede campagne kan ervoor zorgen dat er aflossing komt en dat lang zittende OR-leden met een gerust hart afscheid kunnen nemen.

Uitstel van verkiezingen en andere afwijkingen

Het komt geregeld voor dat een OR met goede redenen de verkiezingen wil uitstellen. De vraag duikt dan op of dat kan en wat de spelregels zijn. Om te beginnen zegt de wet er niets over. Wel is er een praktijk gegroeid die de grenzen en regels aangeeft.

Ten eerste dient er een goede reden te zijn voor het uitstel en de lengte van het uitstel moet ook redelijk zijn. Enkele maanden kan, een half jaar of langer gaat te ver. Als er een invoeging van de OR in de medezeggenschap van een nieuwe eigenaar gaat plaatsvinden of als een cruciale adviesaanvraag over een fusie afgerond moet kunnen worden, dan zijn dat legitieme redenen. Dat de verkiezingsdatum samenvalt met de geplande vakantie van de OR-secretaris duidelijk niet.

Ten tweede dienen belanghebbenden de kans te hebben om bezwaar te maken. Dan gaat het vooral om de medewerkers, indien relevant ook de vakbonden en natuurlijk de bestuurder. De OR zal het voornemen dus bekend moeten maken bij de belanghebbenden en hen een redelijke termijn moeten geven om eventuele bezwaren in te brengen. Bij bezwaren dient de OR goed af te wegen of het risico genomen moet worden dat een belanghebbende er een rechtszaak van maakt, maar het is denkbaar dat de bezwaren kunnen worden weerlegd of dat ze volgens de OR veel minder zwaar wegen dat het belang van uitstel.

Een variant op uitstel van verkiezingen kwam ik tegen bij een OR die vanwege opzegging van enkele leden en tegelijk ziekte van enkele leden de grootst mogelijke moeite had om het quorum te halen dat nodig is voor het nemen van besluiten. Ook een vergadering om te besluiten tot een reglementswijziging was daardoor niet mogelijk. In dat geval kan aan de belanghebbenden gemeld worden dat de OR zijn reglement zodanig wil aanpassen dat het quorum wordt berekend over het aantal feitelijk actieve OR-leden. En als er geen bezwaren binnenkomen, kan in afwijking op het reglement voor één keer de quorum-eis worden overtreden.