Ondersteuning voor de OR in soorten en maten

Scholing en vorming – dat is wat de wet vermeldt. Beetje verouderde termen misschien, maar in die twee woorden zie je al dat er verschillende vormen van ondersteuning van de OR mogelijk zijn.

Inmiddels is er veel meer variatie ontstaan, alhoewel de SER in zijn jaarlijkse richtbedragen nog steeds de termen ‘scholing en vorming’ blijft hanteren.
Sommigen gebruiken nog steeds scholing als woord, anderen training of cursus. Maar ook is er soms meer sprake van coaching, vaak ‘on-the-job’ voor de hele OR of voor een DB of voorzitter. En er zijn situaties dat de OR vooral advies nodig heeft bij ingrijpende plannen waarover advies gegeven moet worden of beslist of er instemming zal worden verleend.

De meeste OR-en zijn zuinig als het gaat om dagen die besteed worden aan ‘scholing en vorming’. Het wettelijk minimum van 5 dagen wordt vaak niet gebruikt en soms is dat ook niet echt nodig. Maar tegelijk hebben OR-en wel behoefte aan andere vormen van ondersteuning. En de meeste bestuurders werken daar soepel aan mee.

Zo zie ik steeds vaker dat een OR elk jaar twee of drie dagen voor training en evaluatie inplant en daarnaast gedurende het jaar ruimte wil hebben om hun coach/adviseur om ondersteuning te vragen wanneer dat nodig is. Soms voor een korte vraag, soms voor een concepttekst over een lastig onderwerp en soms voor advisering bij de behandeling van een adviesaanvraag.
Dit levert vaak snelheid op en de OR blijft niet steken op een moeilijk punt in het proces. Een bijkomend voordeel is dat de trainingsdagen en de evaluatiedagen ook echt besteed kunnen worden aan ontwikkeling en leren.

Om alles administratief eenvoudig te houden, wordt vaak een speciaal inkoopnummer geopend voor de ondersteuning op uurbasis.  En in totaal blijft de OR vaak ook nog eens binnen een budget dat anders voor de vijf wettelijke opleidingsdagen beschikbaar zou zijn.

Steeds meer van mijn opdrachtgevers kiezen voor deze mix van ondersteuning. En zijn daar tevreden over. Interesse om er ook eens over te overleggen? Contact is snel gelegd via wigboldus@consultraining.nl

Onderzoek naar scholing van de OR

20161011_ser_scholingorRecent is na enkele jaren van onderzoeksstilte opnieuw onderzocht wat ondernemingsraden doen aan ‘scholing en vorming’ zoals de wet het in artikel 18 pleegt te noemen. Voor het onderzoek zijn zowel OR-leden als bestuurders benaderd. Dankzij Jan Verdonk (secretaris OR Veolia Haaglanden) kan ik ook het rapport verspreiden. Klik hier voor het rapport “Ontwikkelingen in scholing van ondernemingsraden” en lees door voor een eerste impressie.

Enkele highlights uit het onderzoek:

  • Vooral onder grotere OR-en is het gebruikelijk om jaarlijks een meerdaagse cursus te volgen. De cursus sluiten volgens meer dan 90% van de respondenten goed aan bij de bedrijfssituatie en een vergelijkbaar percentage vindt dat de trainer zich goed heeft ingeleefd in de bedrijfssituatie. Volgens 96% heeft de OR profijt van de gevolgde cursus.
  • Cursussen hebben niet alleen volgens de OR-leden een positief effect op het functioneren van de OR, maar ook bestuurders bevestigen dat.
  • De totale hoeveelheid opleiding is licht gedaald sinds 2011. Er zijn meer ondernemingsraden waar een afname optreedt dan raden waar de hoeveelheid opleiding is toegenomen.
  • Wanneer er een afname in hoeveelheid opleiding was, gelden de volgende factoren vooral als reden: werkdruk in de reguliere functie, economische crisis enminder behoefte door toegenomen OR-ervaring. Een minder voorkomende reden, maar toch in 9% is dat de directie geen toestemming gaf.
  • Met betrekking tot de inschatting van de opleidingsbehoefte in de komende jaren zijn er enkele opmerkelijke verschillen tussen OR-leden en bestuurders. Bestuurders noemen vaker flexibilisering van arbeidsvoorwaarden en communicatie met de achterban als een groeiende behoefte, OR-leden noemen vaker onderhandelingsvaardigheden en juridische zaken.

Wanneer ik op basis van mijn ervaring naar opleiding (cursus, training etc) kijk, voeg ik het volgende toe:

  • Training van de OR kent verschillende functies. Niet alleen het vergroten van kennis en vaardigheden, maar ook het opladen van de motivatiebatterij, het uitspreken en oplossen van interne strubbelingen en het plannen en evalueren van OR-prioriteiten.
  • Meer en meer kan training een rol spelen in de balans tussen wat het OR-werk iemand kost en wat het oplevert.
  • In een situatie van zware adviesaanvragen heeft een OR naast training ook een adviseur nodig die helpt om effectief invloed uit te oefenen op belangrijke plannen. Ook dat is een vorm van leren, tenminste wel in de manier waarop ik als adviseur werk.